OKRs khát vọng là gì?

OKRs khát vọng là gì?

OKRs khát vọng – Động lực cho những giấc mơ lớn

OKRs (Objectives and Key Results) không chỉ là công cụ để đặt mục tiêu thông thường – nó còn là cách để tổ chức và đội ngũ vươn tới những tầm cao mới. Trong OKR nguyên bản, một loại OKRs đặc biệt được gọi là “OKRs khát vọng” (Aspirational OKRs) ra đời để thúc đẩy sự tham vọng, khuyến khích đổi mới, và đưa doanh nghiệp vượt qua giới hạn hiện tại. Trong bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu OKRs khát vọng là gì, tại sao chúng quan trọng, và làm thế nào để áp dụng chúng một cách hiệu quả mà không làm đội ngũ mất tinh thần.

OKRs khát vọng là gì?

OKRs khát vọng – đôi khi còn được gọi là “stretch goals” hoặc “moonshots” – là những mục tiêu lớn lao, đầy tham vọng, vượt xa khả năng hiện tại của tổ chức hoặc đội ngũ. Chúng không nhằm đạt được 100% một cách dễ dàng mà được thiết kế để thách thức giới hạn, thúc đẩy sáng tạo, và thường chỉ đạt được 60-70% nhưng vẫn mang lại kết quả vượt trội so với mục tiêu thông thường.

• Đặc điểm chính:
  • Objectives: Truyền cảm hứng mạnh mẽ, thường mang tính đột phá hoặc thay đổi cuộc chơi.
  • Key Results: Đặt ra các chỉ số tham vọng cao, đòi hỏi nỗ lực vượt bậc và cách tiếp cận mới.
• Ví dụ: Google từng đặt OKR khát vọng: “Sắp xếp toàn bộ thông tin của thế giới” – một mục tiêu không thể đạt ngay lập tức nhưng đã định hướng cho sự phát triển của họ.

Khác với OKRs cam kết (Committed OKRs) – vốn tập trung vào những mục tiêu chắc chắn phải đạt được – OKRs khát vọng chấp nhận rủi ro và không xem việc chưa đạt 100% là thất bại.

Tại sao OKRs khát vọng quan trọng?

OKRs khát vọng mang lại giá trị độc đáo mà các mục tiêu an toàn không thể:

1. Thúc đẩy đổi mới: Khi đối mặt với mục tiêu lớn, đội ngũ buộc phải nghĩ ra cách làm mới thay vì dựa vào phương pháp cũ.
2. Khai phá tiềm năng: Chúng giúp tổ chức vượt qua vùng an toàn, khám phá khả năng chưa từng được thử nghiệm.
3. Tạo động lực dài hạn: OKRs khát vọng kết nối đội ngũ với một tầm nhìn lớn lao, mang lại cảm giác ý nghĩa trong công việc.
4. Định hình tương lai: Ngay cả khi không đạt hoàn toàn, kết quả từ OKRs khát vọng vẫn đưa doanh nghiệp tiến xa hơn so với mục tiêu thông thường.

Ví dụ: Nếu một công ty đặt mục tiêu an toàn “Tăng doanh thu 10%,” họ có thể chỉ cải thiện quy trình hiện tại. Nhưng với OKR khát vọng “Tăng trưởng gấp đôi doanh thu,” họ phải tìm cách mở thị trường mới hoặc ra mắt sản phẩm đột phá.

Ví dụ về OKRs khát vọng

Hãy xem một công ty công nghệ Việt Nam áp dụng OKRs khát vọng:

• Objective: “Thay đổi cách người Việt học ngoại ngữ.”
• Key Results:
  • “Đạt 1 triệu người dùng hoạt động trong 6 tháng.”
  • “Ra mắt 10 khóa học tương tác với tỷ lệ hoàn thành trên 80%.”
  • “Xây dựng cộng đồng học tập trực tuyến với 500.000 thành viên.”
• Kết quả thực tế: Đạt 700.000 người dùng (0.7/1), 7 khóa học (0.7/1), và 300.000 thành viên (0.6/1) – dù không đạt 100%, họ vẫn tạo ra bước ngoặt lớn.

Cách viết OKRs khát vọng

1. Objective phải truyền cảm hứng mạnh mẽ:

   • Dùng ngôn ngữ táo bạo, định hướng tầm nhìn lớn.
   • Ví dụ: “Dẫn đầu cuộc cách mạng giao hàng siêu tốc” thay vì “Cải thiện dịch vụ giao hàng.”

2. Key Results phải thách thức giới hạn:

   • Đặt chỉ số cao hơn 20-50% so với khả năng hiện tại.
   • Ví dụ: “Giao 95% đơn hàng trong 15 phút” khi hiện tại là 30 phút.

3. Chấp nhận rủi ro:

   • Không sợ thất bại – mục tiêu là tiến bộ vượt bậc, không phải hoàn hảo.
   • Ví dụ: “Tăng doanh thu gấp 3 lần” dù biết chỉ có 50% cơ hội đạt được.

4. Hỗ trợ đội ngũ:

   • Cung cấp tài nguyên, thời gian, và sự khuyến khích để họ dám thử nghiệm.

OKRs khát vọng trong bối cảnh Việt Nam

Tại Việt Nam, nơi nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tập trung vào sự ổn định hơn là đột phá, OKRs khát vọng có thể gặp thách thức:

• Tâm lý an toàn: Đội ngũ ngại đặt mục tiêu lớn vì sợ thất bại.
  • Giải pháp: Nhấn mạnh rằng 0.7 không phải là thất bại mà là thành công trong OKRs khát vọng.
• Nguồn lực hạn chế: Các công ty nhỏ khó theo đuổi mục tiêu lớn.
  • Giải pháp: Bắt đầu với OKRs khát vọng quy mô nhỏ, như “Tăng gấp đôi khách hàng tại địa phương” thay vì toàn quốc.

Ví dụ: Một quán cà phê nhỏ:

• Objective: “Trở thành điểm đến văn hóa địa phương.”
• Key Results:
  • “Tổ chức 20 sự kiện cộng đồng trong 3 tháng.”
  • “Đạt 2.000 lượt khách ghé thăm mỗi tháng.”
• Kết quả: 15 sự kiện (0.75/1) và 1.500 lượt khách (0.75/1) – vẫn là bước tiến lớn so với bình thường.

Sai lầm cần tránh khi sử dụng OKRs khát vọng

1. Quá viển vông: “Đạt 10 triệu người dùng trong 1 tháng” khi mới có 1.000 – không thực tế ngay cả với đội ngũ lớn.
   • Cách tránh: Đặt mục tiêu tham vọng nhưng dựa trên năng lực hiện tại.
2. Trừng phạt thất bại: Phê bình khi không đạt 100%, làm mất tinh thần khát vọng.
   • Cách tránh: Công nhận nỗ lực và tiến bộ, dù chỉ đạt 0.5/1.
3. Thiếu hỗ trợ: Đặt mục tiêu lớn nhưng không cung cấp tài nguyên hay hướng dẫn.
   • Cách tránh: Kết hợp với kỹ thuật CFRs (Hội thoại, Phản hồi, Công nhận) để hỗ trợ đội ngũ.

Kết hợp OKRs khát vọng và OKRs cam kết

Trong thực tế, bạn có thể kết hợp cả hai loại OKRs:

• OKRs cam kết: Đảm bảo hoạt động cốt lõi (ví dụ: “Duy trì tỷ lệ giao hàng đúng hạn 95%”).
• OKRs khát vọng: Thúc đẩy đột phá (ví dụ: “Giao 90% đơn hàng trong 15 phút”).
  Cách kết hợp này giúp cân bằng giữa ổn định và phát triển.

Mẹo áp dụng OKRs khát vọng

• Bắt đầu nhỏ: Thử OKRs khát vọng cho một đội hoặc dự án trước khi mở rộng.
• Minh bạch: Giải thích rõ với đội ngũ rằng không đạt 100% là bình thường và vẫn có giá trị.
• Kỷ niệm tiến bộ: Ghi nhận mỗi bước tiến, như đạt 50% KR, để giữ tinh thần cao.

Kết luận

OKRs khát vọng là hiện thân của tinh thần tham vọng trong OKR nguyên bản – chúng không chỉ là mục tiêu mà là lời kêu gọi hành động để thay đổi, sáng tạo, và vươn xa. Dù không phải lúc nào cũng đạt được hoàn toàn, giá trị của OKRs khát vọng nằm ở việc chúng đẩy tổ chức vượt qua giới hạn, tạo ra những kết quả đáng kinh ngạc. Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ tổng kết hành trình OKRs và cách áp dụng chúng vào doanh nghiệp của bạn một cách toàn diện.