Dinh Dưỡng Cho Bé
Kiến thức về dinh dưỡng và cách cho con ăn đúng đủ
Nguyên tắc dinh dưỡng cốt lõi
1. Đúng và đủ
"Đúng":
- Đúng loại thực phẩm (đa dạng, cân bằng)
- Đúng cách chế biến (hấp, luộc > chiên, xào)
- Đúng thời điểm (khi đói)
"Đủ":
- Đủ 4 nhóm: Protein, Tinh bột, Chất béo, Rau củ quả
- Đủ lượng (theo nhu cầu của bé, không ép)
- Đủ nước (uống nước lọc, sữa)
2. Lắng nghe tín hiệu của bé
Bé biết khi nào đói, khi nào no:
✅ Đói:
- Mở miệng đón thức ăn
- Nhìn vào thức ăn
- Đưa tay lấy
- Ăn ngấu nghiến
✅ No:
- Quay đầu đi
- Đẩy thức ăn ra
- Chơi với thức ăn
- Từ chối mở miệng
Không ép khi bé no → Phá hỏng cơ chế tự điều chỉnh của bé
3. Division of Responsibility (Phân chia trách nhiệm)
Mẹ quyết định:
- Cho ăn cái gì (thức ăn nào)
- Cho ăn khi nào (giờ ăn)
- Cho ăn ở đâu (bàn ăn)
Bé quyết định:
- Có ăn không
- Ăn bao nhiêu
- Ăn thứ nào trước (trong những gì mẹ cho)
Các nhóm thực phẩm cần thiết
1. Protein (Đạm)
Chức năng: Xây dựng cơ bắp, tế bào
Nguồn:
- Thịt: Gà, bò, heo, cừu
- Cá: Cá hồi, cá thu, cá chẽm
- Trứng: Gà, vịt, cút
- Đậu phụ, đậu
Lượng: 30-50g/bữa (trẻ 6-12 tháng)
2. Tinh bột (Carbohydrate)
Chức năng: Năng lượng chính
Nguồn:
- Cơm, mì, bánh mì
- Khoai lang, khoai tây
- Bí đỏ, ngô
- Yến mạch
Lượng: 30-50g/bữa
3. Chất béo (Fat)
Chức năng: Phát triển não, hấp thụ vitamin
Nguồn:
- Dầu ô liu, dầu bơ
- Bơ (quả)
- Các loại hạt (hạnh nhân, óc chó)
- Cá béo (cá hồi, cá thu)
Lưu ý: Bé < 2 tuổi cần nhiều chất béo (không nên low-fat)
4. Rau củ quả
Chức năng: Vitamin, khoáng chất, chất xơ
Nguồn:
- Rau xanh: Bông cải, rau chân vịt, cải bó xôi
- Củ: Cà rốt, củ dền, su hào
- Quả: Chuối, táo, lê, cam
Lượng: 2-3 loại rau + 2 loại quả/ngày
5. Sữa và chế phẩm
Chức năng: Canxi, vitamin D
Nguồn:
- Sữa mẹ / sữa công thức
- Sữa chua (từ 6 tháng)
- Phô mai (từ 8-9 tháng)
- Sữa bò tươi (từ 12 tháng)
Lượng:
- 6-12 tháng: 600-800ml sữa/ngày
- 12-24 tháng: 400-500ml/ngày
- 2-3 tuổi: 300-400ml/ngày
Con bạn có thiếu chất không?
Thiếu Sắt
Dấu hiệu:
- Xanh xao, mệt mỏi
- Chậm phát triển
- Hay ốm
Nguồn sắt:
- Thịt đỏ (bò)
- Gan
- Rau xanh đậm
- Đậu
Cách tăng hấp thụ: Ăn cùng vitamin C (cam, ổi)
Thiếu Canxi
Dấu hiệu:
- Chậm mọc răng
- Còi xương
- Hay giật mình
Nguồn canxi:
- Sữa và chế phẩm
- Rau xanh
- Cá có xương mềm
Thiếu Vitamin D
Dấu hiệu:
- Còi xương
- Xương yếu
- Miễn dịch kém
Nguồn:
- Ánh nắng mặt trời (10-15 phút/ngày)
- Cá béo
- Trứng
- Bổ sung viên (nếu thiếu)
Thiếu Kẽm
Dấu hiệu:
- Biếng ăn
- Chậm lớn
- Da khô
Nguồn:
- Thịt
- Hải sản (tôm, cua)
- Các loại hạt
Sai lầm thường gặp
❌ Sai lầm 1: Cho ăn quá nhiều tinh bột
Hậu quả:
- Thiếu protein, vitamin
- Béo phì hoặc suy dinh dưỡng
Giải pháp:
- Cân bằng 4 nhóm thực phẩm
- Protein + Rau ≥ Tinh bột
❌ Sai lầm 2: Low-fat cho trẻ < 2 tuổi
Hậu quả:
- Chậm phát triển não
- Thiếu vitamin A, D, E, K
Giải pháp:
- Bé < 2 tuổi cần nhiều chất béo
- Dùng sữa nguyên kem, không skim
❌ Sai lầm 3: Quá nhiều nước ép/sữa
Hậu quả:
- No, không ăn cơm
- Sâu răng
- Tiêu chảy
Giải pháp:
- Nước ép: Tối đa 120ml/ngày
- Sữa: 400-500ml (12-24 tháng)
- Nước lọc: Không giới hạn
❌ Sai lầm 4: Ép ăn
Hậu quả:
- Biếng ăn
- Stress
- Phá hỏng cơ chế đói-no tự nhiên
Giải pháp:
- Tin bé biết khi nào đói
- Không ép, không dọa
- Tạo bầu không khí vui vẻ